مقدمه ای بر دلایل پیدایش روتر

در پس هر اختراع و ظهور شرکت های بزرگ امروزی در جهان صنعت بسیاری اوقات داستان های جالب و اتفاقات مهمی وجود دارد که به شکل زنجیروار زمینه را برای پیدایش یک تکنولوژی و اختراع جدید مهیا می سازد. در این مقاله هزارسو قصد دارد به تاریخچه و اتفاقاتی بپردازیم که به اختراع روتر به معنای امروزی و ظهور شرکت عظیم سیسکو در عرصه صنعت و تکنولوژی کامپیوتر انجامید .

همانگونه که شاید بسیاری از شما بدانید ، تا قبل از سال 1984 هیچ راه مشخص و معینی برای مسیریابی و هدایت هوشمند اطلاعات در شبکه ها وجود نداشت . اگرچه برای مسیریابی روش های مبتنی بر سوئیچینگ بسته در دهه 60 میلادی ابداع و بکار گرفته شده بود ولی شبکه های جدید کامپیوتری و پروتکل های جدیدی که در آنها استفاده می شد ( مثل شبکه های مبتنی بر مدل TCP/IP ) به تکنولوژی های پیشرفته تری برای مسیریابی نیاز داشتند. مهمترین دلیل برای نیاز به تحول در تکنولوژی مسیریابی ، به وجود آمدن همین پروتکل های جدید و متفاوت بود که تکنولوژی های قدیمی مسیریابی اصولا قادر نبودند که ارتباط شبکه هایی که از پروتکل های متفاوت استفاده می کردند را با هم برقرار سازند .

در دهه های شصت و هفتاد میلادی نبود ابزارهای مسیریابی هوشمند مشکل حادی نبود ، زیرا در آن زمان کامپیوتر شخصی ( PC ) وجود نداشت و یک شبکه کامپیوتری عبارت بود از چند کامپیوتر بزرگ مرکزی ( Mainframe ) که هر کدام حدود 10 ترمینال ( کامپیوترهای کلاینت کوچک ) داشت و در یک فضای جغرافیایی محدود قرار می گرفت . همانگونه که گفته شد برای ارتباط راه دور میان چنین شبکه هایی از تکنولوژی سوئیچینگ بسته استفاده می شد ، این تکنولوژی در آن زمان کافی به نظر می رسید ، هرچند که سرعت و کارایی بسیار پایینی داشت. اما مشکلی که در همان زمان هم وجود داشت این بود که تکنولوژی سوئیچینگ بسته و سخت افزار مربوط به آن ، آنقدر گران بود که سازمان ها و موسسات خصوصی قادر به تامین هزینه های آن نبودند و چنین هزینه هایی فقط از عهده نهادهای دولتی بر می آمد. مثلا در آن زمان دولت ایالات متحده آمریکا داری بزرگترین شبکه مبتنی بر سوئیچینگ بسته دنیا موسوم به آرپانت ( ARPAnet ) بود که بعدها همین شبکه زیربنای اینترنت را در جهان بنیاد نهاد.

اوایل دهه هشتاد میلادی با ظهور کامپیوترهای شخصی یک انقلاب در دنیای کامپیوتر رخ داد ، که نتیجه آن عرضه کامپیوتر ارزان قیمت با قابلیت بالا در بازار بود. با ورود کامپیوترهای شخصی و کاربرد همه جانبه آنها در زندگی روزمره نیاز به شبکه کردن چنین کامپیوترهایی روز به روز افزایش یافت . باید توجه کرد که تکنولوژی شبکه های محلی ) LAN ) مانند اترنت و Token Ring قبل از عرضه کامپیوترهای شخصی وجود داشتند و کامپیوترهای Mainframe از آنها استفاده می کردند ، اما با گسترش روز افزون کامپیوترهای شخصی استفاده تنها از شبکه های محلی برا چنین کامپیوترهایی منطقی به نظر نمی رسید ، زیرا :

• تمام کامپیوترهای موجود در شبکه های محلی باید از استانداردهای سخت افزاری و نرم افزاری مشابه استفاده کنند.
• عملا نمی توان یک شبکه محلی با هزاران کامپیوتر ایجاد کرد ، چون همه آنها از یک کانال مشترک استفاده می کنند و با گسترش شبکه سرعت کاهش می یابد.
• بسیاری از کامپیوترهای شخصی به لحاظ جغرافیایی در مکان‌های فیزیکی مجزا قرار دارند و برای دسترسی به همدیگر نیاز به ارتباط از راه دور دارند و فنّاوری سوئیچینگ بسته آن‌قدر گران بود که مؤسسات و شرکت‌های خصوصی از عهده هزینه‌های آن بر‌نمی‌آمدند .

تمامی این عوامل باعث شد که سرانجام متخصصین شبکه به فکر حل این مشکل بیفتند. راه‌حل منطقی این بود که ابتدا یک شبکه بزرگ به چند شبکه محلی کوچک شکسته شود و سپس این شبکه‌های کوچک از طریق ابزاری به نام مسیریاب به هم متصل شوند. با استفاده از مسیریاب دیگر لازم نبود برای اتصال شبکه‌های محلی به هم ، کل شبکه‌ها از استاندارهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و پروتکل‌های ارتباطی یکسان استفاده کنند و بدین ترتیب انعطاف در توسعه سخت‌افزار و نرم‌افزارهای شبکه به وجود می‌آمد. با ابداع مسیریاب امکان اتصال شبکه‌های گوناگون با نرم‌افزار و سخت‌افزار متفاوت به همدیگر امکان‌پذیر می‌شد. تا اینجا ایده و راه‌حل مشخص بود و حالا مؤسسات و دانشگاه‌ها ( البته طبق معمول دانشگاه‌های آمریکا ) باید کارهای تحقیقی و پژوهشی خود را برای رسیدن به این هدف و اختراع مسیریاب شروع می‌کردند.

پی‌نوشت : باید توجه کرد که در پس هر اختراع مهمی در دنیای صنعت حجم زیادی از کارهای پژوهشی در دانشگاه‌های معتبر نهفته است . هدف اصلی چنین دانشگاه‌هایی نه تبدیل‌شدن به کارخانه مدرک سازی بلکه تولید علم و دانش به‌منظور ایجاد بستر تئوری مناسب برای رسیدن به فنّاوری‌های جدید است . شاید شما هم با عنوان شغلی پژوهشگر در دانشگاه ( Researcher ) آشنا باشید . این افراد در چنین دانشگاه‌هایی استخدام‌اند و کار آن‌ها هم بسیار مشخص و تعریف‌شده است . آن‌ها بر روی فنّاوری‌های نسل آینده تحقیق می‌کنند و با تولید دانش و ایجاد راهکارهای جدید راه را برای ساخت ابزارهای مدرن در جهان صنعت مهیا می‌کنند .

نتایج فعالیت‌های علمی این افراد به‌صورت مقالات و مستندات علمی در این دانشگاه‌ها ثبت می‌شود . سپس افراد خلاق و با ایده مهندسی به معنای واقعی کلمه از همین مستندات علمی استفاده کرده ، اقدام به اختراع فنّاوری‌های جدید و ابزارهای مدرن می‌نمایند. البته به هنگام ثبت اختراع و تجاری کردن یک محصول مسئله مالکیت معنوی در این کشورها بسیار مهم بوده و باید حقوق تمامی افراد و سازمان‌هایی که در ایجاد پروژه نقش داشته‌اند ، تمام و کمال ادا شود. سرانجام شاید بیان این گفته اغراق نباشد که بزرگ‌ترین کشورهای صنعتی جهان دارای مهم‌ترین دانشگاه‌های جهان هم هستند. وسیله‌ای که ما امروزه به نام روتر می‌شناسیم همانند بسیاری از فناوری‌های دنیای کامپیوتر ، دقیقاً چنین مسیری را طی کرده است.

نویسنده : رضا تقی زاده
منبع : انجمن حرفه ای های فناوری اطلاعات ایران