QoS چیست؟

QoS ، مخفف quality Of Service میباشد و Quality Of Service یک سرویس جهت بهبود کیفیت ارتباطات است.

QOS در حقیقت یک نوع مکانیزم اولویت بندی برای عبور packet های اطلاعاتی بر اساس سرویس های شبکه هست و معمولا برروی شبکه های WAN و در جایی که داده های Voice یا Video استفاده میشود اجرا می گردد.
بعنوان مثال در سرویس های VOIP یا Telephony یا Video Streaming که کیفیت و نظم بسته های اطلاعاتی از اهمیت بالایی برخوردار هست از سیستمهای QoS استفاده می شود.

انواع روش ها برای پیاده سازی QoS وجود دارد به عنوان مثال در یک روش شما می توانید یک پهنای باند را تقسیم کنید و تعیین کنید که چند درصد از پهنای باند به چه ترافیکی اختصاص پیدا کند. این کار به این علت در WAN اتفاق می افتد زیرا در این شبکه ها پهنای باند محدود هست. البته اگر در جایی که لزومی ندارد استفاده شود فوقالعاده میزان پردازش روتر ها و سوییچ ها را بالا می برد.

با استفاده از QoS شما میتوانید در نقاط دارای ترافیک بالا با امکان اولویت بندی ترافیک و تقسیم ترافیک شبکه بدون مشکل ترافیکی را داشته باشید.
ابزارهای انجام QoS:

برای انجام QoS و مدیریت پهنای باند در شبکه نرم افزارها و سخت افزارهای متنوعی تولید شده است. که با قیمتهای بسیار پایین که در مودمها همراه هستند تا مدلهای کاملا حرفه ای همچون Allot Communication و Ipouque و PacketEnforcer و Bluecoat و Exinda و Procera Networks نام برد.

در بعضی از مودم های ADSL میتوان به این سه روش QoS را پیاده سازی کرد:

پهنای باند را می توان بر اساس مک آدرس MAC Address کارت شبکه دستگاه گیرنده کنترل کرد.
پهنای باند را می توان بر اساس آدرس IP تخصیص داده شده به دستگاه کنترل کرد.
پهنای باند را می توان بر اساس پورت های روتر (معمولا روتر های ۱ تا ۴ پورت LAN هستند) که به کامپیوتر و یا لپ تاپ متصل شده اند را کنترل کرد.

از نقطه نظر اجرایی سه الگو برای اعمال QoS وجود دارد:

نرم افزار: تنظیم QoS با استفاده از نرم افزار شاید رایج ترین روش باشد. این روش طبقه بندی و تخصیص پهنای باند براساس نوع برنامه یا پروتکل است. معمولا صدا اولویت اول را دارد به دنبال آن ویدیو است سپس انتقال فایل، اینترنت داده و موارد دیگر است. تنزل و تخریب شدن صدا برای کابران بسیار قابل توجه است در حالی که ویدیو ممکن است با کمی تاخیر به کار گرفته شود.در روش اجرایی QoS با استفاده از نرم افزار نیاز است که همه ی اجزا (دوربین ها، سوییچ ها، سرورها و …)، QoS را پشتیبانی کنند. در این روش اجرایی از مکانیزم Differentiated Service بهره برده می شود که در بالا به توضیح آن پرداخته ایم.

VLAN : Vlan، مخفف Virtual Lan است. به صورت پیش فرض سوییچ، تمامی پورت های سوییچ داخل Vlan1 قرار دارند و در صورتی که رنج آدرس IP دستگاه هایی که به آن وصل می شوند یکسان باشند همه دستگاه هایی می توانند با یکدیگر ارتباط داشته باشند. حال در صورتی که سوییچ مدیریتی باشد(Managed Switch) شما امکان تعریف چندین Vlan بر روی سوییچ را خواهید داشت.به عنوان مثال اگر دو Vlan به نام های Vlan1 و Vlan2 تعریف کرده باشید، می تواند دو رنج متفاوت در آدرسIP داشته باشید و ترافیک هر Vlan به Vlan دیگر وارد نمی شود.

در پیاده سازی QoS با تمایز بین Vlan ها می توان تعریف کرد که اولویت یک Vlan بیشتر از دیگری باشد در اینصورت دوربین ها، سرورها و کلاینت ها می توانند پهنای باند بیشتری دریافت کنند. تنظیم QoS با Vlan نیازمند این است که همه ی سوییچ های وجود در یک شبکه Vlan Tagging را پشتیبانی کنند. از آنجایی که Vlan فقط روی سوییچ تنظیم می شود به تنظیمات اضافه تری بر روی دستگاه های دیگر مانند دوربین ها و دستگاه های NVR نیاز نیست.

در این حالت تمامی پورت های متصل به تجهیزات صدا (تلفن آی پی ) در یک Vlan ، تمامی پورت مربوط به تجهیزات ویدیو (دوربین) در یک Vlanو تمامی پورت های متصل به سیستم اشتراک گذاری فایل ها (کامپیوترهای اداری) در یک Vlan دیگر قرار داده می شوند. سپس برای سوییچ ها تعریف می شود که اولویت هر Vlan چیست. سوییچ نیز با توجه به اولویت های تعریف شده به ارسال داده ها می پردازد.

نکته : برای داشتن QoS در شبکه تان نیاز به سوییچ مدیریتی دارید.

نکته : می توانید با تنظیم جریان های دوربین، کیفیت سرویس را ارتقا کرد. برای انجام این کار استفاده از VBR یا CBR می توان سربار شبکه را محدود کرد.

با استفاده از CBR ، بیت های ارسالی با یک پهنای باند ثابتی ارسال می شود که اجازه می دهد، تخمین ساده تری از گذردهی شبکه به دست بیاید، در حالی که کیفیت سرویس برای کم کردن تاخیر و از دست دادن بسته ها، ترافیک را الویت بندی می کند